2023

668/669

• Życzenia
• Apel przedstawicieli instytucji nauki i szkolnictwa wyższego do parlamentarzystów oraz partii tworzących rząd po wyborach 2023
• Ewa Łętowska, Rozmowy czasu niepokoju
• Andrzej Białas, Pochwała ministra o dwóch twarzach
• Mariusz Maślak, Gustave Eiffel (1832-1923). W setną rocznicę śmierci
• Janusz A. Majcherek, Nauczanie, nie wkuwanie
• Adam Głaz, O zbitce słownej „kobiety i dzieci”
• T.S. Eliot, Wędrówka Trzechkrólowa

667

• ROZMOWA O ELITACH: Andrzej Jajszczyk, Elity i pseudoelity w nauce
• Błażej Skoczeń, Ewaluacja działalności naukowej
• Andrzej Kajetan Wróblewski, Regulaminoza
• Maciej Żylicz, Dziedziczenie prestiżu

666

• Andrzej Białas, 666 Nie taki diabeł straszny, jak go malują
• Maciej Kozłowski, Ben Gurion (II)
• Marta Wyka, Ukochany kraj…
• Karta z Kalendarza

665

• Przemysław Urbańczyk, Wsteczna sprawiedliwość
• Maciej Kozłowski, Ben Gurion (I)
• Jan Napoleon Saykiewicz, List do Redakcji
• Wojciech Iwańczak, Fair play
• Andrzej Pelc, Repozytorium wspomnień uczonych

664

• ROZMOWA O ELITACH: Anna Cegieła, Kilka myśli o umiejętnościach komunikacji politycznej
• ROZMOWA O ELITACH: Andrzej Blikle, Turkusowe elity
• ROZMOWA O ELITACH: Grzegorz Karwasz, Naród bez elit do elity nie należy
• ROZMOWA O ELITACH: Jan Woleński, Blaski i cienie elitarności
• Roman Kuźniar, Głos za wolnością

663

• Andrzej Białas, Zwyciężył polski romantyzm
• Piotr Sztompka, Przypis do umowy koalicyjnej
• ROZMOWA O ELITACH: Andrzej Lam, Jakie istnieją jeszcze elity?
• ROZMOWA O ELITACH: Magdalena Bajer, Nie mogło by się udać
• Barbara Płytycz, Seksualizacja a edukacja seksualna

662

• Jerzy Illg, Szczęśliwej Polski już czas
• ROZMOWA O ELITACH: Henryk Woźniakowski, Elity – demokratyczne i twórcze
• ROZMOWA O ELITACH: Andrzej Zoll, W dalszym ciągu o elitach
• ROZMOWA O ELITACH: Krzysztof J. Cios, Elity i elitki
• ROZMOWA O ELITACH: Marek Lipiński, Elity – czym są? Czy politycy tworzą jakąkolwiek “elitę”?

661

• Odeszli…
• Karta z kalendarza
• Przemysław Urbańczyk, Groby są ważne
• Andrzej Białas, Wspomnienia uczonych

660

ROZMOWA O ELITACH:

• Marcin Kula, Czy inteligencja należy do elity? Jak czasem
• Maciej Żylicz, Elita naukowa
• Elżbieta Tabakowska, Elita i elity
• Roman Duda, Elity są różne
• Marek Kosmulski, Powyborcza refleksja

659

• † Profesor Jan Machnik (20 IX 1930 – 7 X 2023
  Paweł Valde-Nowak, Jan Machnik. Uczony na rozdrożu
• O koniecznych zmianach systemowych w finansowaniu badań naukowych w Polsce
• ROZMOWA O ELITACH: Barbara Płytycz, Nauczyciel – zawód elitarny

658

• Redakcja, Wielki dzień
• Magdalena Bajer, Teraźniejszość i historia
• Andrzej Białas, Polskie konfederacje
• Jakub Zakrzewski, Blisko, blisko, coraz bliżej

657

• Karta z kalendarza
• ROZMOWA O ELITACH: Andrzej Borowski, Elita – komplement czy wyzwisko?
• Przemówienie Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Jacka Popiela, wygłoszone 1 października br., podczas inauguracji roku akademickiego 2023/2024 – link
• Leon Gradoń, Nowy system finansowania nauki jako warunek budowania postaw przedsiębiorczych
  w kształceniu i badaniach (II) Wyzwolenie i kształtowanie postaw przedsiębiorczych
• Andrzej Białas, Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii

656

• Roman Kuźniar, Zainteresowanie wojną
• Leon Gradoń, Nowy system finansowania nauki jako warunek budowania postaw przedsiębiorczych w kształceniu i badaniach (I)
• Jerzy Kuczyński, Czy możliwe są etyczne zachowania grup ludzkich?
• Przemysław Urbańczyk, Popularizare necesse est

655

• Bożena Leven we współpracy z Anią Brzyską i Dominikiem Wolacewiczem, Piotr Stefan Wandycz (1923–2017)
  – wspomnienie w stulecie urodzin
• Marcin Kula, Narody pracą się bogacą? My popracujmy nad ich definicją (II)
• Karta z kalendarza
• Apel Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego do członków społeczności akademickiej w Polsce z dnia 13.09.2023 r. – RGNiSW (nauka.gov.pl) w sprawie uczestnictwa w wyborach parlamentarnych – link

654

• AUTORYTETY: Tadeusz Gromada, O moim mistrzu. Wspomnienie o profesorze Oskarze Haleckim (1891–1973)
• Marcin Kula, Narody pracą się bogacą? My popracujmy nad ich definicją (I)
• ROZMOWA O POLSCE: Jan Kozłowski, Jak podejmować decyzje w zróżnicowanym społeczeństwie?
• Andrzej Białas, Politykom wolno więcej

653

• Redakcja, Elity
• Piotr Sztompka, O elitach i wiarygodności w przededniu wyborów
• Stanisław Drożdż, Z Vilfredem Pareto (1848–1923) ku nauce o złożoności
• Barbara Płytycz, Czy rankingi mają sens?
• Józef Szudy, 60 lat temu w Strzelnie odsłonięto tablicę upamiętniającą Alberta Abrahama Michelsona

652

• Karta z kalendarza
• W 100 rocznicę urodzin Wisławy Szymborskiej
• Roman Niestrój, Czerwone linie, a ekonomiczna krótkowzroczność
• Eugeniusz Szumakowicz, Czy możliwy jest ustrój optymalny? Granice nauki
• Nagroda im. Profesora Tadeusza Browicza za rok 2023
• Nagroda im. Profesora Mariana Mięsowicza za rok 2023
• Wyróżnienia dla autorów i wydawcy podręcznika szkolnego

„PAUza Akademicka” 652 jest ostatnim numerem przed wakacjami 2023.
Następny numer „PAUzy Akademickiej” ukaże się 7 września 2023.
Życzymy Czytelnikom miłego i dobrego lata.

651

• Aleksander Fredro w 230 rocznicę urodzin
• ROZMOWA O POLSCE: Edward Nęcka, Czy można zmierzyć twórczość albo po co komu ewaluacja? (II)
• ROZMOWA O POLSCE: Elżbieta Tabakowska, Rozmowa o Polsce – rozmowa o (polskim) języku
• ROZMOWA O POLSCE: Krzysztof Golec-Biernat, Wartość nauki

650

• Ryszard Krynicki Laureatem Nagrody Polskiej Akademii Umiejętności
  im. Erazma i Anny Jerzmanowskich w roku 2023
• Laudacja Prezesa Polskiej Akademii Umiejętności Jana Ostrowskiego
• Wystąpienie Laureata Ryszarda Krynickiego
• Wystąpienie Prezydenta Miasta Krakowa Jacka Majchrowskiego
• Wystąpienie Członka Zarządu Województwa Małopolskiego Marszałek Iwony Gibas
• Wystąpienie Przewodniczącego Rady Miasta Krakowa Rafała Komarewicza
• Toast Prezesa Towarzystwa Przyjaciół Prokocimia im. Anny i Erazma Jerzmanowskich
  w Krakowie Andrzeja Ulmana
• Galeria zdjęć
• Stanowisko Zgromadzenia Plenarnego KRASP z dnia 1 czerwca 2023 r.
  w sprawie wypowiedzi i działań Ministra Edukacji i Nauki – link
• ROZMOWA O POLSCE: Jacek S. Dubiel, Dominika Dudek
  „Zdrowie jest obowiązkiem każdego obywatela” (II)
• ROZMOWA O POLSCE: Jacek Purchla, Fundamentem wolnego państwa jest wolna gmina!
• ROZMOWA O POLSCE : Edward Nęcka, Czy można zmierzyć twórczość albo po co komu ewaluacja? (I)
• Marcin Kula, Historia jako deklaracja genezy, znak wyboru tradycji i element dyskursu

649

• ROZMOWA O POLSCE: Jacek S. Dubiel, Dominika Dudek,
  „Zdrowie jest obowiązkiem każdego obywatela” (I) – Deklaracja Genewska WHO
• Magdalena Bajer, Każdemu zawsze
• Andrzej Białas, Masło i armaty
• ROZMOWA O POLSCE: Jan Napoleon Saykiewicz, List do redakcji
  Ludwik Jerzy Kern, „Nowy Kossak”

648

• Karta z kalendarza
• Jacek Raciborski, W poszukiwaniu mężów stanu
• Przemysław Urbańczyk, Groźna przyszłość
• Marek Kosmulski, Hospitacje – sprostowanie
• Jerzy Stępień, „Solidarność” powtórka z historii?

647

• Jerzy Zdrada, Krymska katastrofa (II)
• Jerzy Duszyński, Polska Akademia Nauk wspiera naukę w Ukrainie
• Barbara Płytycz, Edukacja w krajach szczęśliwych
• Marcin Kula, Co za dużo, to niezdrowo – choć i tak niezdrowo

646

• Adam Strzembosz, Refleksja nad słowami profesor Barbary Engelking oraz ministra Przemysława Czarnka
• Uchwała RGNiSW oraz wspólne Stanowisko KRASP, PAN, PAU i RGNiSW w sprawie zapewnienia wolności badań naukowych – link
• Marek Krawczyk, Kontrowersje wokół nauczania medycyny
• Jerzy Zdrada, Krymska katastrofa (I)
• SCIENTIA PAUPERUM: Roman Niestrój, Dzielenie PKB

645

• ROZMOWA O POLSCE: Krystyna Bartol, DOCTUS VIATOR, czyli o potrzebie mobilności
• Barbara Płytycz, Przymierze nauczycieli z internetem
• Magdalena Bajer, Ile można wmówić?
• Przemysław Urbańczyk, Patrz pod nogi!

644

• 3 Maja
• Karta z kalendarza
• Helena Dodziuk, 3D zmieni nasze życie
• Andrzej Białas, Komentarz

643

• Andrzej Jajszczyk, Marzenie o czarnym łabędziu
• ROZMOWA O POLSCE: Andrzej Targowski, Dekalog polskiej polityki
• Jerzy Kuczyński, O ludzkim zachowaniu i testach sprawnościowych
• Andrzej Górski, List do redakcji
• Maciej A. Nowak, Naprawdę jaka jesteś, nauko polska?

642

ROZMOWA O POLSCE: Henryk Woźniakowski, Polityka i obyczaje
ROZMOWA O POLSCE: Andrzej Targowski, Polska, ale jaka?
Marlena Pecyna, Konflikt interesów
Andrzej Białas, Oliwa nieżywa, ale sprawiedliwa, zawsze na wierzch wypływa

641

• ROZMOWA O POLSCE: Magdalena Bajer, Bez mediów publicznych
• ROZMOWA O POLSCE: Barbara Płytycz, Jak powinien wyglądać system edukacji moich/naszych prawnucząt
• ROZMOWA O POLSCE: Roman Kuźniar, Studia strategiczne – trzecia odsłona
• Jan Woleński, Wisielczy humor nie tylko primaaprilisowy

640

• Życzenia Wielkanocne
• Wiesław I. Gruszecki, Żaluzje molekularne w oku
• Sergiusz Michalski, O życiu muzycznym w Polsce i nie tylko
• Jakub Zakrzewski, Szanowna Pani Profesor, NIE MA ZGODY
• Cyprian Kamil Norwid, Pascha

639

• Karta z kalendarza
• Zbigniew Kruszewski, O pilnej potrzebie uchwalenia ustawy o towarzystwach naukowych
• Projekt Ustawy o Towarzystwach Naukowych – Czerwiec 2022 – Link
• Krakowska tradycja

638

• ROZMOWA O POLSCE: Teresa Malecka, Między wielką muzyką a nędzą edukacji
• ROZMOWA O POLSCE: Andrzej B. Legocki, Przywrócić wiarygodność instytucjom publicznym
• Barbara Płytycz, Skok przez kozła wzdłuż i wszerz
• Andrzej Białas, Ciężki i niewdzięczny los polityka

637

• ROZMOWA O POLSCE: Krzysztof Meyer, Koncert polski
• ROZMOWA O POLSCE: Magdalena Bajer, Fetysz obiektywizmu
• Przemysław Urbańczyk, Saperzy” rabują
• ROZMOWA O POLSCE: Zygmunt Kolenda, Czas odkrywania życia

636

• ROZMOWA O POLSCE: Andrzej Mączyński, Strażnik Konstytucji?
• ROZMOWA O POLSCE: Andrzej Jajszczyk, Edukacja jest najważniejsza
• ROZMOWA O POLSCE: Janusz Lipkowski, Gdzie nie ma ocieplenia
• Andrzej Białas, Listy z Rosji

635

• Karta z kalendarza
• ROZMOWA O POLSCE: Marta Wyka, Jakiej literatury potrzebujemy?
• ROZMOWA O POLSCE: Roman Niestrój, Przede wszystkim gospodarka
• ROZMOWA O POLSCE: Szymon Plewik, Usytuowanie geopolityczne
• ROZMOWA O POLSCE: Marek Lipiński, Polemika przyjazna
• Andrzej Lam, Krótko o patriotyzmie

634

• SCIENTIA PAUPERUM: Przemysław Urbańczyk, Archeolog zagląda pod ziemię
• ROZMOWA O POLSCE: Jan Woleński, Zaufanie i biurokracja
• ROZMOWA O POLSCE: Jakub Zakrzewski, Rozmowa o Polsce ze sztuczną inteligencją
• Andrzej Białas, Nasze leniwe mózgi

633

• Andrzej Białas, Polska nauka na Harvardzie
• ROZMOWA O POLSCE: Maciej Żylicz, Debata o nauce i szkołach wyższych
• ROZMOWA O POLSCE: Wacław Uruszczak, Refleksje o funkcjach prawa
• Andrzej Bronk, Odchodzący autorytet profesora

632

• 150 Lat: Faksymile sprawozdania z pierwszego publicznego posiedzenia Akademii Umiejętności, zamieszczone 5 kwietnia 1873 roku w warszawskim Tygodniku Ilustrowanym
• ROZMOWA O POLSCE: Grażyna Borkowska, Stanisław Kistryn, Marcin Pałys, Życie społeczne domaga się powagi
• Magdalena Bajer, Z wysp… wysepki

631

• Karta z kalendarza
• Rozmowa o Polsce: Andrzej Białas, Samorząd + zdrowie i edukacja
• Rozmowa o Polsce: Andrzej Borowski, O szkole
• Rozmowa o Polsce: Janusz Lipkowski, Słowo o obcych…
• Rozmowa o Polsce: Józef Borzyszkowski, Kilka nieuczesanych myśli…
• Barbara Płytycz, Pandemia obnażyła słabość naszego systemu oświaty

630

• Przemysław Urbańczyk, Archeologia ma przyszłość!
• ROZMOWA O POLSCE: Marcin Kula, Porozmawiajmy o Polsce – ale w szerszej perspektywie
• ROZMOWA O POLSCE: Jan Środoń, Potrzebna ustawa o wolności wędrowania
• Andrzej Białas, Z sensem, ale krótko

629

• ROZMOWA O POLSCE: Andrzej Zoll, Kilka problemów
• ROZMOWA O POLSCE: Marek Safjan, Stabilna demokracja – trudne zadanie
• ROZMOWA O POLSCE: Marek Lipiński, Polska niefrasobliwość
• Andrzej Jajszczyk, Próba psucia NCN

628

• Karta z kalendarza
• ROZMOWA O POLSCE: Tadeusz Sławek, O czym i jak rozmawiać. Siedem skromnych próśb
• ROZMOWA O POLSCE: Roman Kuźniar, Elementarz polityki zagranicznej
• ROZMOWA O POLSCE: Maciej Kozłowski, Bezkosztowa naprawa

625/626/627

• Życzenia
• Bronisław Maj, Kraków
• Jacek Purchla, Kraków – potęga dziedzictwa i co dalej?
• Kazimierz Korus, Filologia klasyczna i Polska Akademia Umiejętności
• Jan Ostrowski, Pomiędzy Akademią a Uniwersytetem. Najkrótsze dzieje krakowskiej historii sztuki
• Krzysztof Ożóg, Tysiącletnia krakowska historiografia
• Michał Niezabitowski, Muzeum Krakowa. Jedno miasto, jedno muzeum, tysiące opowieści
• Ks. Jan D. Szczurek, Teologia w Krakowie – jej miejsce w świecie nauki
• Monika Widzicka, Szopkarstwo krakowskie. Niematerialne dziedzictwo miasta
• Jarosław Górniak, Rozwój krakowskiego ośrodka socjologicznego
• Jan Mietelski, Astronomia krakowska w czasach Tadeusza Banachiewicza
• Piotr Krzywiec i Jan Środoń, Geologia krakowska na przestrzeni wieków
• Antoni Jackowski i Izabela Sołjan, Kraków – kolebka polskiej geografii
• Antoni Tajduś, Kraków – polskie centrum nauk górniczych
• Kazimierz Furtak i Wojciech Mitkowski, Nauki techniczne w Krakowie
• Andrzej Gołaś, Rozważania o krakowskim patriotyzmie